Schiedams Molennieuws april 2017

* Zaterdag 13 mei Molendag
* Dubbele tegenvaller met deelbare molenroeden
* Werkzaamheden bij Babbersmolen bijna klaar
* Museummolen gaat verhuizen
* NLdoet en Natuurwerkdag zijn blijvertjes
* Educatie breidt uit
* Opening mini-Babberspolder
* Onderhoudsnieuws
* Maalbedrijf krijgt nieuwe klanten en los graan
* Bakwedstrijd en tijdelijke verhuizing molenwinkel

 

Zaterdag 13 mei Molendag
Over een paar weken is het weer zover: Nationale Molendag! Wie de hoogste molens ter wereld wil beklimmen heeft die dag volop gelegenheid. Maar dat is natuurlijk niet alles. Wie wil mag, samen met de molenaar, de molen bedienen en er zijn georganiseerde rondleidingen tot in de kap op meer dan 30 meter hoogte. Natuurlijk wordt er ook gemalen en geven twee bakkers deegworkshops.

Thuisbakkers opgelet: ook dit jaar zoeken wij met een broodbakwedstrijd de beste broodbakker, dit keer met onze 5-granenmix. De molenwinkel houdt een verbouwingsuitverkoop en opent een tijdelijk verkooppunt in molen De Drie Koornbloemen.

Een echte aanrader dit jaar is de Babbersmolen. Dit jaar is naast deze poldermolen uit 1710 een uniek waterproject gerealiseerd. Bezoekers kunnen met een groot houten scheprad een mini-polder droogmalen in een boezem met een echt sluizensysteem. Een oude stadsbus verzorgt een pendeldienst tussen de stad en de Babbersmolen.

Kijk voor het volledige programma op onze website. LET OP: niet alle molens zijn met kleine kinderen te bezoeken. Het programma (https://www.deschiedamsemolens.nl/13-mei-molendag-bezoek-schiedamse-molens/) geeft aan welke wel.

 

Dubbele tegenvaller met deelbare molenroeden
Van de circa 1200 traditionele windmolens in Nederland zijn er 48 bij restauraties recent uitgerust met een nieuw type (zogenaamde deelbare) molenroeden. Een roede vormt de twee tegenover elkaar staande wieken. Er is twijfel gerezen over de deugdelijkheid van het ontwerp van de boutverbinding tussen de beide delen van de roeden. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed laat op dit moment onderzoek doen naar de sterkte van de constructie in zijn huidige vorm, de risico’s en mogelijke hersteloplossingen. Om elk risico op losraken van de beide delen uit te sluiten zijn de betreffende 48 molens in afwachting van nader onderzoek door hun eigenaren stil gezet.

In Schiedam volgt het bestuur van de Stichting De Schiedamse Molens daarmee een landelijke aanbeveling van de Vereniging “De Hollandse Molen”. Helaas gaat het bij ons om maar liefst twee molens: De Drie Koornbloemen aan de Vellevest en de Babbersmolen in het volkstuincomplex “Vijfsluizen”. Het ambachtelijk maalbedrijf kan gelukkig blijven malen omdat het is gevestigd in molen De Vrijheid. Deze molen heeft roeden uit één stuk. Het bestuur wacht de uitkomsten van het onderzoek van de Rijksdienst af.

Naar verwachting zullen beide getroffen molens tijdens aanstaande Molendag (op 13 mei a.s.) nog niet draaien. Ze zullen wel gewoon open zijn voor publiek.

Voor landelijke informatie verwijzen wij op verzoek van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed door naar de berichtgeving op hun website (https://cultureelerfgoed.nl/dossiers/molens/nieuws) .

 

Werkzaamheden Babbersmolen bijna klaar
Er is ontzettend hard gewerkt rondom de Babbersmolen en het leek alsof geen enkel stukje grond onaangeroerd bleef. Gelukkig begint langzaam maar zeker de rust terug te keren en schiet er overal weer groen omhoog. In dat groen staat nu een beheerderswoning en de mini-Babberspolder waar de laatste hand aan wordt gelegd. De nieuwe beheerder is inmiddels ingetrokken waarmee het terrein weer een bewoner heeft teruggekregen.

Ook is het toegangspad aangepakt en ziet de moestuinploeg eindelijk resultaat van hun inspanningen in de moestuin. De Schiedamse Stadsimkers hebben in een hoek van het terrein bijvriendelijk bloemenzaad verspreid en enkele struiken geplant. De inrichting van de molenaarswoning en het molenerf ademen steeds meer de sfeer uit van de jaren ’20 van de vorige eeuw. Dit is de tijd die we als uitgangspunt nemen om te laten zien hoe een poldermolenaar met zijn gezin hun kostje bij elkaar scharrelden.

OPROEP: iedereen die de Babbersmolen met omliggend terrein bezoekt is enthousiast over deze verborgen parel. We zoeken nog naar extra vrijwilligers die het leuk vinden om mee te helpen bij onderhoud van groen en tuinhuis, ontvangst van gasten en/of begeleiding van educatiebezoeken.

 

Museummolen gaat verhuizen
Molen De Nieuwe Palmboom is meer dan 20 jaar geleden herbouwd en ingericht als museummolen. Deze functie wordt echter binnenkort overgenomen door molen de Walvisch waar de komende maanden een ingrijpende verbouwing plaats zal vinden. Molenwinkel De Walvisch blijft natuurlijk bestaan maar is straks een geïntegreerd onderdeel van het nieuwe concept. Het combineren van de twee gebruiksfuncties komt voort uit een samenwerking tussen het Nationaal Jenevermuseum Schiedam en Stichting De Schiedamse Molens.


Gunstige ligging in Museumkwartier
Belangrijkste reden om de museumfunctie te verplaatsen naar Molen De Walvisch is de gunstige ligging. De molen staat namelijk letterlijk aan de overkant van het Jenevermuseum. Voor het publiek wordt het in de toekomst makkelijker om een bezoek te brengen aan beide locaties. De opstapplaats van de Fluisterboot verhuist mee naar het Museumkwartier.

Ontwerp
Het Rotterdamse architectenbureau HP architecten en de belevingsarchitecten van Tinker Imagineers zijn verantwoordelijk voor het ontwerp van de nieuwe museummolen. Door het creëren van ruimte en een klassieke inrichting wordt de specifieke vorm en sfeer van het gebouw benadrukt. Dat wordt daardoor echt onderdeel van de belevenis.

Begane grond: museumwinkel en molenwinkel
De museumwinkel en molenwinkel bevinden zich op de begane grond. Daar vindt ook de verkoop plaats van tickets voor de museummolen, het Jenevermuseum, de fluisterboot en combinatietickets. Daarnaast kun je er terecht voor koffie met gebak, eventueel op het terras aan het water. Dit deel van de molen is gratis toegankelijk.

2e etage en hoger: museum
Via de museum- en molenwinkel in de entree en de pak- en vulzolder van de winkel kom je bij de panoramazolder. Hier verbeeldt een audiovisuele presentatie, met een bewegende projectie van 360 graden, de geschiedenis van de Schiedamse molens. Op de volgende zolder leer je alles over de werking van de Schiedamse brandersmolens en het leven van de molenaar. Uiteindelijk bereik je op de hoogste zolders de werkruimtes van de molenaar. En niet te vergeten: het gaande werk van houten assen en tandwielen.

Buitenkant molen
Het exterieur van De Walvisch blijft uiteraard ongewijzigd. De molen wordt wel voorzien van nieuw schilderwerk. En de beheerder heeft subsidie aangevraagd voor renovatie van het metselwerk.

Inzamelingsactie
Eind april start het Jenevermuseum met een inzamelingsactie ten behoeve van het realiseren van ‘Molenwerk’: een museumzaal over de werking van de molen en de molenaar. Particulieren kunnen hieraan een financiële bijdrage leveren. Als dank voor hun bijdrage ontvangen ze een uniek cadeau. Daarnaast gaan ze op zoek naar bedrijven die de verbouwing willen sponsoren. Ook daar staat uiteraard een passende tegenprestatie tegenover. Tijdens Molendag houden wij ook op meerdere plekken acties voor dit doel.

Planning
De verbouwing start naar alle waarschijnlijkheid in juni. De feestelijke opening van Museummolen De Walvisch is gepland op 14 oktober a.s.

Kom tijdens Molendag een kijkje nemen in de lege molen De Walvisch; hij zal na de verbouwing erg veranderd zijn. De molenwinkel zal tijdelijk verhuizen naar molen De Drie Koornbloemen.

 

NLdoet en Natuurwerkdag zijn blijvertjes
Er lijkt een nieuwe traditie te ontstaan als het gaat om vrijwilligerswerk in het groen en de Babbersmolen. Al enkele jaren doen wij mee met NLdoet in maart en sinds afgelopen jaar ook met Natuurwerkdag in november. Onderhoud van de stadsmolens is relatief overzichtelijk want hoe groot ze ook zijn, stenen zijn geduldig. Rond de Babbersmolen laten we ons echter telkens weer verrassen door de groeikracht van moeder Natuur.
Deze landelijk georganiseerde vrijwilligersdagen helpen ons enorm om al dit groen in toom te houden. Het molenerf en het vlietland worden bovendien hersteld voor de nutsfuncties die zij vroeger voor het molenaarsgezin hadden. Zo is een begin gemaakt met een reconstructie van de eendenkooi en liggen er meer cultuurhistorische klussen in het verschiet. We hopen komende Natuurwerkdag op veel aanmeldingen.

Doe een keer mee en als het bevalt kan je je aanmelden als vaste vrijwilliger bij de Babbersmolen.

 

Educatie breidt uit
Leerlingen van het Schiedamse Lyceum Schravenlant bezochten in januari molen De Drie Koornbloemen. Elk jaar is dit toch een spannend moment als ze de steile trappen van de brandersmolen beklimmen en hoog boven op de balie zich even molenaar wanen in de gloriedagen van de jeneverindustrie.

Scholengemeenschap Spieringshoek strijkt dit jaar voor de tweede keer een week lang neer bij de Babbersmolen tijdens hun projectweek. Er vindt dan vooral natuureducatie plaats.

De watereducatie van de mini-Babbersmolen is bijna klaar. Naast individuele bezoekers richten wij ons nadrukkelijk op scholen. Op dit moment wordt samen met o.a. het NME-centrum Harre Wegh en de gemeente Schiedam gekeken naar de opzet van een leerlijn Watereducatie. Leerlingen van basis- en voortgezet onderwijs kunnen dan elk jaar een lokale plek bezoeken waar iets te leren en te beleven valt op het gebied van waterhuishouding; gezien de verwachte klimaatverandering erg actueel.

Voor wie nu al een bezoek wil boeken, neem contact op met paul@deschiedamsemolens.nl

Dit jaar hadden we voor het eerst ook volwasseneneducatie. Bij de Babbersmolen verzorgde de stichting in opdracht van Erfgoedhuis Zuid-Holland een workshop Ecologisch groenonderhoud, met een accent op het beheer van een molenbiotoop. De combinatie van theorie en praktijk op het vlietland en molenerf beviel erg goed. Hopelijk kunnen we dit in de toekomst vaker aanbieden.


Zoekt u een bijzondere locatie voor een cursus of workshop? Neem dan contact met ons op voor de huurmogelijkheden van één van onze molens.

Opening mini-Babberspolder
Stichting De Schiedamse Molens en Stichting samenwerkende Serviceclubs Schiedam (4S) nodigen u van harte uit voor de officiële opening van de mini-Babberspolder op zaterdag 20 mei 2017.

Wat ooit begon als een idee voor een kindermolen bij een basisschool is met enkele omzwervingen uitgegroeid tot een uniek watereducatieproject bij de Babbersmolen. Op het erf van deze oudste stenen poldermolen van Nederland kunnen zowel individuele bezoekers als schoolklassen ervaren wat er nodig is om in Nederland droge voeten te houden.

 

Programma:
15.00 uur        inloop

15.30 uur        officiële opening

16.00 uur        borrel en vrij spelen

17.30 uur        einde

Adres:
Babbersmolen (in volkstuincomplex Vijfsluizen)
Schiedamsedijk 2a
3117 HA Schiedam

Attentie: veel routeplanners leiden naar een verkeerde bestemming. Houd daarom ‘Laan van Spieringshoek’ aan en sla vlak voor Tennispark Spieringshoek rechtsaf naar de openbare parkeerplaats. Van hieraf ziet u de molen links liggen en is het nog 2 minuten lopen.

We hopen u welkom te mogen heten; vergeet niet uw (klein-)kinderen mee te nemen. Tot dan!

 

Onderhoudsnieuws
Het groot onderhoud aan molen De Nieuwe Palmboom verliep bijzonder voorspoedig. Het herstel van het metselwerk is inmiddels afgerond evenals wat kleinere klussen aan en op de balie. Tijdens Molendag zijn alle steigers verwijderd en kan iedereen weer volop genieten van de Museummolen. Kijk dan eens extra goed naar de gevelsteen. Deze is tijdens de werkzaamheden vervangen door een hardstenen replica. De oorspronkelijke steen zal in De Nieuwe Palmboom worden tentoongesteld, samen met enkele andere gevelstenen van verdwenen Schiedamse molens die nu nog bij het Stedelijk Museum Schiedam liggen.

Voor molen De Walvisch ligt een nieuwe staartbalk klaar bij de Restauratiewerkplaats. Het houten buitenwerk van de molens staat jaar in jaar uit in regen en wind en heeft ook bij goed onderhoud een beperkte levensduur. Aan deze molen zal daarnaast het reguliere schilderwerk worden verricht. De Walvisch staat na afronding van de werkzaamheden aan De Nieuwe Palmboom als eerste op de lijst voor het groot onderhoud aan het metselwerk. Dit kan echter pas starten als de financiering rond is.

 

Maalbedrijf krijgt nieuwe klanten en los graan
Een molen komt het best tot zijn recht als hij echt kan doen waar hij voor is gemaakt. Het grote publiek krijgt zo de kans om kennis te maken met levend erfgoed en ook voor de instandhouding van het molenaarsambacht is dit een waardevolle aanvulling. Wij zijn er trots op in Schiedam een ambachtelijk maalbedrijf te hebben dat een groot assortiment graanproducten maakt dankzij de vakkennis van onze molenaar.

Tot nu toe werden alle graanleveringen in zakgoed en big bags geleverd. Omdat het steeds drukker wordt komt sinds maart j.l. een vrachtwagen weer los gestort graan brengen. Dat scheelt een hoop sjouwwerk en was sinds 2000 niet meer gebeurd.

 

Bakwedstrijd en tijdelijke verhuizing molenwinkel
Tijdens Molendag op 13 mei 2017 zijn we weer opzoek naar de beste broodbakkers van Schiedam. Dit jaar speelt de 5-granenmix de hoofdrol. Alle ingrediënten zijn van topkwaliteit en ambachtelijk gemalen op de wind in ons eigen maalbedrijf op molen De Vrijheid. Daar moet een thuisbakker een lekker brood van kunnen bakken!

Om aan de wedstrijd mee te kunnen doen staat er vanaf woensdagmiddag 3 mei een gratis pakket klaar met recept in de molenwinkel. Het zelf thuisgebakken brood moet dan op zaterdag 13 mei (Molendag) tussen 12.00 uur en 13.00 uur ingeleverd worden bij molen De Vrijheid (Noordvest 40), waarna beoordeling plaats vindt door de molenaar en twee deskundige bakkers. Rond 14.00 uur zal de uitslag bekend worden gemaakt. De winnaar ontvangt een mooi bakpakket.

Meer informatie op de website van molen De Walvisch.

LET OP:
Van woensdag 10 mei tot medio oktober is molenwinkel De Walvisch tijdelijk verhuisd naar molen De Drie Koornbloemen (Vellevest 5) vanwege verbouwing van molen De Walvisch tot museummolen.

De openingstijden van de winkel en het telefoonnummer blijven tijdens de tijdelijke verhuizing ongewijzigd.

Lees hier de volledige onlineversie van het Schiedams Molennieuws